Deze website maakt gebruik van cookies om ons te helpen uw gebruikerservaring te verbeteren. Meer informatie of Accepteren
Stade advies

Reflectie – Tranen tijdens de clash

1 februari 2024 door Albert Veuger

In deze rubriek reflecteren medewerkers van Stade op maatschappelijke ontwikkelingen. Welke ontwikkelingen zien zij? Hoe komen deze in de praktijk terug? En wat zijn de uitdagingen daarbij? In deze editie staat Janina Hontscharenko stil bij hoe een opdracht in een complex maatschappelijk vraagstuk zorgt voor motivatie, inzicht en verlangen. 

Nog nooit ben ik zo geraakt geweest in mijn werk als afgelopen jaar. In een overleg met gedupeerde ouders en de gemeente ben ik onderdeel van een gesprek dat volledig vastloopt. Het is een evaluatie van een gemeente die zelf ziet dat het systeem dat ze hebben opgetuigd niet voldoende werkt om het vertrouwen in de overheid te herstellen bij deze gedupeerde moeders. De kramp bij de gemeente, de moedeloosheid bij de moeders en vooral het gedeelde onvermogen bij elkaar te komen raakt me. Als een vrouw opstaat en wegloopt en anderen niet meer weten hoe ze moeten reageren springen de tranen me in de ogen. Het verbaast me, ik ben immers wel wat gewend.

 

In iedere opdracht die ik uitvoer zit altijd hetzelfde vraagstuk verscholen. Gemeenten werken hard, hebben voor ogen de inwoner centraal te stellen en te doen wat werkt. Toch lijken systeem- en leefwereld elkaar vaak niet te vinden. Waar is de verbinding?

Mijn opdrachten in 2023 waren divers. Kwartiermaken rondom lokale arbeidsparticipatie, een nieuw team en dienst op poten zetten om gedupeerden van de kinderopvangtoeslag te begeleiden, nieuw gezondheidsbeleid vertalen naar lokale agenda. Complexe ketensamenwerkingen tussen gemeenten vanuit de inhoud voorzien van een strategische agenda of een vernieuwende aanbesteding vormgeven, ik zet m’n tanden er graag in.

Toch zorgt het voorval waarin ik zo geraakt word voor een inzicht. Zo terugkijkend op mijn jaar kom ik tot de conclusie dat ik in iedere opdracht werk aan die verbinding tussen systeem- en leefwereld. Want door complexe ketensamenwerkingen uit te werken samen met partijen en te zorgen dat de gemeenteraad goede kennis heeft van het belang, zorg ik ervoor dat die ene jongen die uitgevallen is in zijn werk nu vlakbij zijn ouderlijk huis een traject volgt zodat ‘ie weer zelfvertrouwen krijgt. Ik probeer voor mekaar te krijgen dat de maatschappelijk werker tijd heeft om aan te kunnen sluiten bij het ingewikkelde levensverhaal van een gedupeerde moeder. Dat kinderen in armoede wel naar zwemles kunnen. En al luidt mijn opdracht nooit: ‘zorg voor de verbinding’, dat wil ik wel blijven doen, daar loop ik warm voor.

Vaak wordt me gevraagd hoe ik mijn resultaten bereik. Wat zorgt ervoor dat een overleg weer loopt? Dat er verandering optreedt in een team, of hoe ik ervoor zorg dat een strategisch abstract vraagstuk toch door inwoners omarmd wordt. Grappend zeg ik meestal dat ik niet in methodieken geloof, waarop vaak nog meer vragen volgen. Wat wel waar is dat ik wars ben van instrumenteel gebruik van wat dan ook. Als ik een waaiermodel, 5-stappenplan of kleurenkaarten meebreng, zorg ik ervoor dat ik dat doe vanuit verbinding met de maatschappelijke opgave, verbinding met de mensen die eraan meewerken; en dat ik tegelijkertijd laat zien welke verandering op welke manier vooruitgang brengt. Naast mijn scherp observatievermogen, analytische brein, humor en pragmatisme kan ik leunen op jarenlange ervaring op alle niveaus in het sociaal domein. Als ik dat combineer met mijn systemische coachende blik daag ik mensen en organisaties uit om mee te doen en zich te verbinden aan verandering. Er ontstaat altijd beweging.

Maar waarom raakte mij dat ene overleg nou zo? Ik vond het mooi dat iets me zo raakte en wilde weten wat dat was. Het hield me wel even bezig voordat ik doorkreeg dat het mijn jeugd was waardoor het me raakte. Ik ben gevoelig als het gaat over in armoede leven, leven in een gezin met weinig geld en veel gezondheidsproblemen. De kwetsbare positie van die moeders in dat overleg ten opzichte van een overheid die haar eigen onvermogen ziet deed me weer voelen hoe dat was. Het motiveert me om dit werk te doen.

Het doet me ook verlangen naar meer. Waar mag ik zorgen voor die verbinding? Loopt het vast in een maatschappelijke opgave? Is het vertrouwen ver te zoeken of lopen de belangen uiteen? Is er verandering nodig maar weten jullie niet meer hoe? Is er goede samenwerking nodig en een beetje nieuwe energie? Ik laat graag zien hoe een vraagstuk echt leeft in een bepaalde gemeente of wijk of hoe je een team zo gemotiveerd mogelijk aan de slag krijgt binnen een bepaalde opgave. Hoe een netwerk beter kan samenwerken en de inwoners meer bereikt of hoe je als gemeente werkt aan meer vertrouwen van haar inwoners. Misschien ga ik wel een training ontwikkelen, misschien kom ik jou wel tegen.

Ik heb er zin in!

 

Janina Hontscharenko

Senior Adviseur

Stade Advies

j.hontscharenko@stade.nl